De Goedheiligman praat van zich af

Dit kerkblad verschijnt op zes December, de naamdag van Sint Nicolaas. Enkele dagen voor zijn vertrek naar Spanje vond in het bisschoppelijke buitenverblijf in Zeist een oecumenisch gesprek plaats tussen redactielid en predikant Erik van Halsema en Sint Nicolaas. Samen keken zij terug op de afgelopen weken. Een openhartig gesprek.

Beste Sint, u zult wel blij zijn terug te mogen gaan naar Spanje.

Wat betreft het weer, zeker! Maar wat zal ik ze missen, de blije kindergezichten! Ook dit jaar was het een prachtfeest. Geweldig dat ik dit op mijn oude dag nog mee heb mogen maken!

Maar heeft u dan niets gemerkt van de spanningen rond uw feest?

Spanningen? Ook dit jaar zag ik weer de spanning bij de kinderen, zeker de kleinsten. Zouden de schoentjes wel gevuld worden? Zou de pakjesboot de steven wenden en op tijd terug zijn voor pakjesavond? Het Sinterklaasjournaal heeft ook dit jaar weer prachtig journalistiek werk geleverd, alle hulde!

Bij uw intocht in Gouda vonden er arrestaties plaats…

Dat was inderdaad een treurig dieptepunt, iets dergelijks was nog nooit eerder gebeurd. Maar ik was er niet verbaasd over. Mijn nuntius in Nederland had mij reeds in Madrid op de hoogte gebracht van te verwachten onlusten. Maar daardoor hebben mijn Pieten en ik ons totaal niet door laten afleiden.

U heeft uw kop in het zand gestoken dus?

Dat zijn uw woorden. Een bisschop spreekt liever van ‘onbezorgde aanwezigheid’. Ons feest is zo sterk dat het niet stuk kan. Van A tot Z hebben wij vertrouwd op de goede afloop. En dat vertrouwen is niet beschaamd geweest!

U noemde uw Pieten. Hoe zijn zij omgegaan met de kleurenkwestie?

Het ware Piet-zijn zit niet in een potje schmink. Het zit van binnen. Wat dat betreft kunnen we spreken van een historisch feest dit jaar. Mede aangezwengeld door het door mij reeds eerder genoemde Sinterklaasjournaal gebeurde er iets prachtigs rond de Pieten. Het Piet-schap werd gedemocratiseerd, verbreed! Mensen ontvingen thuis een zak met schoenkadootjes niet alleen voor henzelf maar om uit te delen aan de buren. De Piet, die zit in ons allemaal! Ook de kleinsten begrepen nu eindelijk dat het een Piet niet te doen is om schrik aanjagen, dat is een vroeg-twintigste eeuws misverstand rond ons feest. Nee, een Piet is gekomen om te dienen. Om uit te delen. En dat kunnen wij allemaal! Ja, ik durf zelfs te zeggen dat ons feest dit jaar geheel paste bij de door uw overheid ooit gepropageerde participatiemaatschappij.

U blijkt heel goed op de hoogte van de Nederlandse situatie.

Van een geestelijke mag niet anders verwacht worden. Mijn chef in Rome - die zich overigens beschouwt als de opvolger van een zekere andere Piet, maar dit terzijde - inspireert mij om nog meer dan vroeger met beide benen in de samenleving te staan. Ook deze bisschop moet met zijn tijd meegaan.

Toch nog even over de Pietenkwestie, hoe vond u dat we het in Nederland wat dat betreft hebben gedaan?

In principe is een Piet zwartgekleurd. Dat kan niet anders want hij moet door de schoorsteen. Dat snapt elk kind. Maar dat er ook af en toe andere kleuren voorkomen, ach wat zou het? Er was slechts één ding dat ik niet vond kunnen. Dat was toen de TV een drietal clownspieten opvoerde.

Waarom niet?

Die zagen er tien maal zo eng uit als een gewone Piet! Maar het was een blessing in disguise, want toen die eenmaal in beeld waren geweest was iedereen blij dat de rest er als vanouds uitzag, van Huispiet tot Zeurpiet tot Sorrypiet.

Blijft u naar Nederland komen?

Wablief? Natuurlijk! Mijn feest is een jaarlijkse herinnering aan het Piet-schap van alle gelovigen, excuus burgers. Ook al lopen de kerken misschien leeg, met ons feest herinneren we ons weer waartoe wij bestemd en geroepen zijn. Dat pietenpak, dat past ons allemaal!

Volgend jaar dus ook weer gewoon Zwartepieten?

Als de schminkfabrikanten blijven meewerken, zeker!

Mag ik u bedanken voor dit openhartige gesprek?

Het genoegen was geheel aan mijn zijde. En vergeet u niet de inhoud van uw schoen te checken bij het verlaten van dit pand?

Copyright Erik van Halsema
Interview, gepubliceerd in het Kerkblad voor Hilversum, 6 dec. 2014